Mi, 17. Okt 2007, 11:40
Intervistë ekskluzive e ish-futbollistit të ekipit tonë kombëtar dhe Vllaznisë, Hysen Zmijani, dhënë "Sportit shqiptar"
Hysen Zmijani, "sheiku" shkodran mes sportit dhe biznesit
"Pasaporta" e Hysen Zmijanit Emri: Hysen Mbiemri: Zmijani Vendlindja: Shkodër Datëlindja: 29.4.1963 Pesha: 74 kg Gjatësia: 178 cm Numri që ka mbajtur: 2 Skuadrat që ka luajtur: Vllaznia 1981 1990, Ajaçio (Korsikë Francë) 1991 1993, Naser (Arabia Saudite) 1993 1995, St.Paul (Hamburg Gjermani) 1995 1996, Itehat (Arabia Saudite) 1996 1997, Ruana (Francë) 1996 1997. Ndeshje me ekipin kombëtar: 36. Gola të shënuar me kombëtaren: 2. Tituj kampionë të fituar: Me Vllazninë në vitin 1983, Naser Arabia Saudite: 2 herë (1993 1995), Itehat Arabia Saudite më 1996 1997. Gjendja shoqërore: I martuar me dy fëmijë. Kjo fotografi e marsit të vitit 1983 është medoemos pjesë e këtij shkrimi. Si rrallë ndonjëherë, kjo foto paraqet futbollistin dhe idhullin e tij. Ka ardhur krejt natyrshëm kjo fotografi për të mbetur si një kujtim i pashlyer në jetën e Hysen Zmijanit. Futbollisti ynë një ditë më parë kishte luajtur shkëlqyeshëm në ndeshjen midis Shpresës së Shqipërisë dhe asaj të Gjermanisë, të luajtur në Shkodër. Të nesërmen Hysa kishte shpejtuar drejt Tiranës për të parë takimin Shqipëri Gjermani. Aty, në pistën e stadiumit kombëtar "Qemal Stafa", futbollisti ynë i talentuar ka kryqëzuar vështrimet me mjeshtrin e madh gjerman, Franc Bekenbauer. Të dy kanë njohur njëri tjetrin. Një ditë më parë ata ishin personazhet e mëdhenj të stadiumit të Shkodrës: gjermani, siç u fol atëherë në rolin e gazetarit dhe Zmijani si një nga protagonistët më të mëdhenj të ndeshjes së Shpresave. Fotografi nuk e ka pasur të vështirë të fiksojë këtë unison ndjenjash, dëshirash, ëndrrash, që veç një sport si futbolli di të ta falë. Dhe Zmijani do të rritej me këtë madhështi të mëdhenjsh të tipit Bekenbauer. I lindur në Rus, në një lagje, që veç fisnikërisë ka ditur të ushqejë tek njerëzit e saj dashurinë për sportin e të përgatisë me bollëk talente të futbollit, ku pa dyshim më i shquari mbetet Hysen Zmijani. E shkodrani, që numrit 2 diti t'i falë jo vetëm forcën, por si askush tjetër në këtë rol, edhe teknikën e lartë e elegancën, kohën më të artë e kishte në Arabinë Saudite. Atë e quajtën sheik sepse arriti të dalë kampion 3 herë me klubet e këtij vendi. Në fillim 2 herë me klubin Naser, në vitet 1993 1995 dhe dy vjet më vonë 1 herë me klubin Itehat. Ai është futbollisti i vetëm shqiptar që ka arritur të luajë e të shkëlqejë në tokën e sheikëve. Hysen Zmijani ka qenë një nga protagonistët e mëdhenj të kombëtares sonë. Në 36 ndeshjet e luajtura me fanellën kuqezi, edhe pse mbrojtës, ai ka arritur të shënojë 2 gola. Hyseni, ndër futbollistët më brilantë të firmës së njohur "Zmijani", ka mbetur në imazhin e kolegëve, të sportdashësve të shumtë, të drejtuesve të futbollit tonë si njeri modest, si një futbollist i kalibrit të madh, si një prind shembullor, si një biznesmen i suksesshëm, që ia ka dedikuar gjithçka futbollit. Në kompleksin "Zmijani", pronë e mjeshtrit të madh të futbollit shqiptar, stërviten çdo ditë me dhjetëra futbollistë të të gjitha moshave. Kompleksi me emrin e madh "Zmijani" të sugjestionon me firmën e tij. Emri Zmijani është frymëzues. Që këtej Vllaznia ka vazhduar traditën e fitimit të titujve kampionë. Nga ky kompleks me emrin Zmijani kanë vazhduar rrugën e mjeshtrisë sportive golashënues të shquar si Vioresin Sinani, apo Hamdi Salihi. Këtu po përgatiten talentet e ardhshme si Gilman Lika, Suka, Doçi, Ahu, Hoti, Tafili etj., etj. "Hysen Zmijani ishte një futbollist i madh jo vetëm për Vllazninë, por ndër të rrallët edhe në ekipin kombëtar,"- thotë Rudi Vata, një nga legjendat e kombëtares sonë ndër vite. Futbollisti i madh me emrin Zmijani, teksa ka kaluar në duar mjeshtërish të mëdhenj të futbollit shqiptar, si Selami Dani, Medin Zhega, Ramazan Rragami, Shyqyri Rreli, Neptun Bajko, Bejkush Birçe e Astrit Hafizi, është kundër çdo trajneri të huaj. Po çfarë thotë vetë Hysen Zmijani? Si u bë një futbollist i madh? Cila ishte rruga që ka ndjekur? Çfarë ëndërron ai tani? Pse është kundër çdo trajneri të huaj, përse krenohet me trajnerët shqiptarë? Zmijani, protagonist në ndeshjen Greqi Shqipëri, thotë edhe fjalën e tij për këtë ndeshje, e cila është përfolur shumë në media. Hysa, siç e thërrasin për shkurt Zmijanin, flet për futbollin shqiptar, telashet e tij, flet për kombëtaren dhe përse nuk u realizua përpjekja e tij e parë për të marrë ai drejtimin e Vllaznisë. - Zoti Zmijani, shumë njerëz pyesin: Ku ndodhet tani Hysen Zmijani? - Aktualisht jetoj në Francë, por vij shpesh në Shkodër. - A jeni i martuar? - Po, jam i martuar dhe kam edhe 2 fëmijë, që janë vajza. - Jeni 43 vjeç tani, a mund të kujtoni pak nga fëmijëria juaj, ndoshta shkurt se si u lidhët me futbollin? - Duke qenë rusianë, kam ndjekur mësimet në shkollën "10 Korriku", shkollë që ishte në lagjen tonë. Kam nisur të luaj me klasat sportive, por trajner kishim një emër të njohur të futbollit tonë, Selami Dani. - Të kujtohet ndeshja e parë me fanellën e Vllaznisë? - Më kujtohet si tani. Kam qenë 18 vjeç, kur trajneri Zhega më aktivizoi si mbrojtës të djathtë në Gjirokastër në ndeshjen Luftëtari Vllaznia. Ka qenë viti 1981 dhe më kujtohet që kam luajtur ndaj Sefedin Brahos, që ishte një nga sulmuesit më të mirë të asaj kohe në Shqipëri. - Meqë përmendët Brahon, kush ka qenë për ju sulmuesi më i rrezikshëm, të cilin nuk keni dashur ta keni kundërshtar? - Unë kisha aftësitë e mia për të përballuar sulmuesit, sado të mirë të ishin ata. Por megjithatë, siç thashë, kam pasur respekt për Sefedin Brahon dhe Sokol Kushtën. Ata ishin vërtet sulmues shumë të mirë. - Natyrshëm dolëm te kombëtarja. A ju kujtohet ndeshja e parë me fanellën kuqezi? - Kam luajtur në Belgjikë, kur trajneri Shyqyri Rreli më ka besuar rolin e mbrojtësit të djathtë të ekipit kombëtar. Me sa kujtoj, ka qenë tetori i vitit 1984. - Mos ka qenë ajo periudhë kur të gjithë besonim se erdhi koha për të shkuar në finalet e një botërori. Pra, bëhet fjalë për finalet e Meksikës? - Po, është pikërisht ajo kohë kur ne barazuam në Poloni 2 2 dhe mundëm Belgjikën në Tiranë 2 0. - Zoti Zmijani, pjesë e këtij edicioni ka qenë edhe ndeshja Greqi Shqipëri, e luajtur në Athinë në shkurt të vitit 1985. Ne e humbëm atë ndeshje me rezultatin 2 0. Pikërisht kjo humbje është konsideruar e dyshimtë, ka pasur zëra dhe është folur për një helmim. Ju keni qenë pjesëtar i formacionit shqiptar, madje një lojtar që nuk jeni zëvendësuar në këtë ndeshje, cili është mendimi juaj? - Më kujtohet shumë mirë takimi në Athinë, pra pikërisht ky takim, që ju po më pyesni. Më kujtohet sepse humbja me grekët na largoi disi nga pretendimet tona. Unë nuk e di se na ka helmuar kush, po e dëgjoj për herë të parë këtë që thoni ju. Në Greqi madje na kanë pritur shumë mirë. Kujtoj se ka pasur një interesim të madh për ndeshjen, por humbja ka qenë e zakonshme. Duhet ta pranoj se ekipi ynë luajti dobët në pjesën e parë dhe grekët kaluan dy herë në avantazh në këtë pjesë loje. Në pjesën e dytë e morëm veten, por rezultati 2 0 nuk ndryshoi. - Edhe pse mbrojtës, ju keni arritur të shënoni. Cili ka qenë goli më i bukur, që keni shënuar? - Nuk kam shënuar shumë gola, por vetëm 2. Ndaj Çekosllavakisë në tetor të vitit 1991 dhe Gjermanisë. Ky ndaj Gjermanisë, edhe pse jemi mundur 2 1, ka qenë goli më i bukur që më ka lënë shumë mbresa. - Zoti Zmijani, sa ndeshje keni zhvilluar me ekipin kombëtar? - 36. - Jeni nga futbollistët e parë, që pas lëvizjeve demokratike që nisën në Shqipëri, jeni kërkuar nga një klub i huaj për të luajtur jashtë vendi. Cila ishte ajo skuadër? - Ajaçio në Korsikë të Francës. - Sa vite luajtët me këtë skuadër? - 2 vjet. Nga vitit 1991 1993. - Më pas çfarë ndodhi? - Shkova për të luajtur në Arabinë Saudite. Me skuadrën Naser luajta nga viti 1993 1995, ku u shpalla 2 vjet kampion i Arabisë me këtë ekip. - Pastaj? - Kam luajtur 1 vit në Hamburg të Gjermanisë me skuadrën St. Paul në Bundesligë. - Më vonë? - Përsëri në Arabinë Saudite. Por këtë herë me skuadrën Itehat, me të cilin fitova edhe një herë titullin kampion të këtij vendi. - Dhe në fund? - Kam luajtur me një skuadër modeste në Francë, Ruana. U bëra 34 vjeç dhe avash avash duhej ta lija futbollin. - Sa herë e keni shijuar fitimin e titullit kampion? - 4 herë. 1 herë me Vllazninë e Shkodrës dhe 3 herë me skuadrat e Arabisë Saudite, Naser dhe Itehat. - A e keni ndjekur kampionatin shqiptar? - Kur kam pasur mundësi. - Dhe si ju duket? - Në përgjithësi i dobët. - Çfarë ju bën më shumë përshtypje? - Prania në ekipe e shumë futbollistëve të huaj, disa prej të cilëve ende në nivel amatorësh, dhe mungesa e futbollistëve të rinj shqiptarë. - Po kombëtarja? - Me shumë mundësi, pasi thuajse të gjithë lojtarët luajnë jashtë, por deri tani nuk ka treguar këto mundësi që ajo ka. - Keni kërkuar të ishit trajner i Vllaznisë. Përse nuk u realizua kjo dëshirë juaja? - Unë i kam dhënë shumë Vllaznisë. Kjo skuadër është dhe mbetet skuadra ime e zemrës, prandaj dhe unë desha të isha trajner i saj, duke shfrytëzuar të gjithë përvojën time për ta drejtuar atë sa më mirë. Mirëpo kjo nuk ndodhi. Nuk është faji im për këtë. - A do ta merrnit prapë Vllazninë nëse ndokush ju thotë që ta drejtoni? - Sigurisht që po, por brenda disa rregullave e detyrave që janë të domosdoshme për t'u plotësuar nga drejtuesit e trajneri. - Në fund, cili është mendimi për trajnerët e huaj, që vitet e fundit kanë drejtuar kombëtaren tonë. Ju keni një përvojë të madhe dhe njohje të gjerë. A mund të jepni një mendim për këtë? - Unë jam partizan i asaj që kombëtaren tonë duhet ta drejtojnë trajnerë vendës. Me këtë nuk dua të fyej asnjë trajner të huaj, por trajnerët shqiptarë për këtë kohë janë shumë më të dosmodoshëm për shumë arsye. Unë kam shumë respekt për ish-trajnerët e mi dhe them që ata janë po aq të aftë dhe sigurisht më të motivuar sesa trajnerët e huaj. Pas kthimit, pjesë e sportit, por edhe e biznesit Ka emigruar shumë, për 15 vjet me radhë. Duke filluar nga Franca, Gjermania e për të mbërritur deri në Arabinë e largët. Kuptohet që tashmë duket se ka ardhur momenti që ai të kthehet për të jetuar sërish në vendin e tij. Hysen Zmijani e pranon këtë gjë, megjithëse ende nuk i ka mbyllur krejtësisht punët me botën e huaj. "Vjen një moment që secili duhet të kthehet në vendin e tij. Kështu besoj se po ngjet edhe me mua dhe ajo çfarë them unë është se kthimi nuk më tremb. Normalisht që jam mësuar jashtë gjatë këtyre viteve, por unë nuk i frikësohem këtij procesi. Personalisht arrij të bëj krahasimin me 1991 shin e largët, periudhë kur kam lënë Shkodrën dhe Shqipërinë, dhe shoh që ka rritje e për këtë më vjen mirë," thotë mbrojtësi i madh i kombëtares shqiptare. Plaçkat thuajse i ka marrë të gjitha me vete, por megjithatë Zmijani ende nuk e ka të qartë se ku do të pozicionohet në të ardhmen. Çdo gjë duket se lidhet mes biznesit dhe sportit. I pari kuptohet që i siguron të ardhmen e familjes, ndërsa i dyti është jeta e tij. "Interesi im është të merrem me sportin, por pa e ndarë nga bisnesi, që kuptohet është më i leverdisshëm. Megjithatë, sportit nuk do t'i iki kurrë, sepse aty është pjesa më e madhe e jetës sime. Ndoshta mund të bëhem trajner nesër, ku i dihet. Disa oferta spontane i kam pasur gjatë kësaj periudhe, por që nuk u konkretizuan. Po ashtu nuk e përjashtoj ndonjë mundësi, që nëse në federatë më ofrohet ndonjë detyrë, nuk kam pse them jo. Gjithsesi, e thashë që gjërat ende nuk i kam të përcaktuara deri në këto momente," shpjegon Hysa. Kompleksi? Dëshiroj ta kthej në akademi Në Shkodër, por edhe më gjerë, të gjithë tashmë e dinë se ekziston një kompleks sportiv që ka emrin "Zmijani". Eshtë pikërisht një pronë e ish futbollistit të Vllaznisë dhe të kombëtares shqiptare, që në fillim ka pasur idenë të ndëtojë diçka sportive për Shkodrën, por që më pas ta kthejë edhe në biznes për veten dhe familjen e tij. "Fillimisht, të them të drejtën, mendova ta ndërtoj këtë kompleks me idenë që t'i jap Shkodrës një hapësirë. Gjithnjë me idenë se nëse flitet për kompleksin, të flitet për futbollin, të flitet për sportin. Por më vonë, natyrisht që u kthye në biznes", thotë pronari i këtij impianti sportiv. Por në të vërtetë cila është ëndrra e tij është të bëjë diçka të bukur me këtë kompleks. Zmijani e pranon se mundësitë për të bërë diçka të bukur janë të vogla, nisur nga fakti që, siç e thotë edhe vetë, "Shkodra nuk është Tirana". "Qyteti ynë është më i varfër dhe kuptohet që dëshirat e mia për të bërë diçka moderne me këtë kompleks duhet të lidhen me ambientin. Por po ju zbuloj një fakt: Në mendjen time kam një ide apo projekt, nuk e di si ta quaj, që këtu të ndërtoj një akademi, apo shkollë futbolli. Dëshira ime është që verën e ardhshme kjo ide të fillojë të konkretizohet. Jemi në fazën e bisedimeve me partnerë në Mal të Zi kryesisht, në Budva, Ulqin, por edhe në Kosovë e vende të tjera të rajonit, që të ketë një bashkëpunim të ngushtë, në mënyrë që të krijohet diçka që t'i rezistojë kohës. Por nga ana tjetër ajo që dua të them unë është që kompleksi duhet të frekuentohet më tepër nga ekipet zinxhir. Po ashtu bashkia apo institucione të tjera duhet të jenë më aktive për organizimin e aktiviteteve të ndryshme, sepse derën tonë e kanë pasur gjithnjë të hapur për bashkëpunim, në mënyrë që t'i japim më tepër gjallëri jetës sportive në Shkodër," shprehet Zmijani. Arabia, shumë para, e vështirë për t'u jetuar Për të jetuar në Arabi, një europiani i duhet një sakrificë shumë e madhe. Megjithatë, Hysen Zmijani e ka bërë këtë për tre vjet me radhë. Një sakrificë kryesisht vetëm sa i takon anës financiare. "Të jetosh në Arabi është vërtet një sakrificë e madhe. Jeta ishte jo e lehtë, por është një eksperiencë kryevepër, e vështirë për t'u përkthyer, sepse ritet fetare ishin ato që mbizotëronin kudo. Por kuptohet që unë kisha shkuar atje për para dhe duhej të sakrifikoja. Niveli i pagesës për ne ishte shumë i mirë, por kuptohet që nuk krahasohej me Europën në tërësi. Unë jetova tre vjet në këtë shtet, edhe sepse isha i adhuruar prej tifozëve, pasi për dy vjet kam luajtur me ekipin më popullor në Arab, Al Naser. A do të shkoja sërish për të punuar atje? Për të punuar jo, por për ta vizituar po, edhe sepse atje kam lënë shumë shokë. Megjithatë, kënaqësinë më të madhe në gjithë këta vjet emigrim e kam gjetur në Francë në dy vitet e para të shkuarjes sime atje, pikërisht në Korsikë. Kjo sepse ishte kontrasti i madh me jetën në Shqipëri atëherë", vazhdon rrëfimin e tij shkodrani i mirënjohur, që ka shëtitur në shumë vende të botës.
Ramadan Bigza